OSI, çeşitli üreticilerin cihazlarının bağlanabileceği bir yapı geliştirmek ve ağ için bir standart getirmek amacı ile ISO (International Standard Organisation) tarafından tasarlanmış 7 katmanlı bir ağ yapısıdır. Model, herhangi bir bilgisayar ağı ya da donanıma göre değişiklik göstermemektedir.

Fiziksel Katman

Fiziksel katman, 1 ve 0’lardan oluşan verinin elektrik, ışık veya radyo sinyallerine dönüştürüldüğü katmandır. Gelen veya giden sinyallerin nasıl işleneceğini ve aktarılacağını tanımlar. Bu katmanda herhangi bir protokol bulunmamaktadır.

Veri Bağlantı Katmanı

Veri bağlantı katmanı, aynı ağ üzerinde bulunan cihazlar arasında iletişimi sağlamakta ve fiziksel katmana erişmek için gerekli kuralları belirlemektedir. Dolayısı ile veri bağlantı katmanına gelen veriler, aktarım sırasında, burada bulunan protokollere uygun olarak işlenerek fiziksel katmana aktarılırlar. Bu katmanda bulunan protokollere örnek olarak ATM, PPP ve HDLC verilebilir.

Ağ Katmanı

Ağ katmanı, verinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde, gerekli bilgilerin (IP gibi) sağlandığı/tutulduğu katmandır. Veriler paketler halinde gönderilir ve bilgisayarlar arasında yönlendirilmesi sağlanır. Verinin en kısa yoldan hedefe ulaştırılmasını sağlamakla görevlidir. Bu katmanda bulunan protokoller örnek olarak IP, ARP, ICMP, RARP ve BOOTP verilebilir.

Taşıma Katmanı

Taşıma katmanı, üst katmanlardan gelen verinin nasıl taşınacağını belirleyen ve taşıma için uygun yapıyı sağlayan katmandır. Üst katmanlara taşıma hizmeti sağlamakla birlikte, gönderilemeyen paketlerin tekrar aktarılması ya da gelen bozuk paketlerin tespit edilmesi gibi kontrolleri yaparak hizmetin kalitesini de artırmaktadır. Bu katmanda yer alan protokollere örnek olarak TCP ve UDP verilebilir. Bu protokoller aynı zamanda veride yer alan hataların kontrolünü de sağlamaktadırlar.

Oturum Katmanı

Oturum katmanı, bilgisayarlar içerisinde yer alan uygulamalar arasındaki ayrımın yapılmasını sağlamaktadır. Gelen ya da giden işlemler için, bilgisayardaki ilgili uygulamanın oturumunun açılmasını, kullanılmasını ve bitirilmesi sağlayan katmandır. Yani bir bilgisayarın aynı zaman diliminde birden fazla bilgisayarla iletişim kurmasını ve gerektiğinde doğru bilgisayar üzerinde, doğru oturuma ulaşmasını sağlamaktadır. Bu katmanda yer alan protokollere SQL, NFS ve NetBios verilebilir.

Sunum Katmanı

Sunum katmanı, verinin formatının belirlenmesini sağlayan katmandır. Bu katmanın en önemli görevi, alıcı bilgisayara verinin anlaşılabilir şekilde iletilmesini ya da gelen verilerin anlaşılabilir formata dönüştürülmesini sağlamaktır. Böylece bilgisayarların birbirleri arasında farklı türden veri iletebilmesi sağlanabilmektedir. Bu katmandaki protokollere örnek olarak JPG, MPEG, GIF ve ASCII verilebilir.

Uygulama Katmanı

Uygulama katmanı, bilgisayar ile ağ arasında bir arabirim oluşturmaktadır ve programların ağı kullanabilmesini sağlamaktadır.

Uygulama katmanı, katmanlar arasında kullanıcıya en yakın olanıdır. Bu katmanda yer alan protokollere örnek olarak HTTP, TFTP, DNS, Telnet verilebilir. Tarayıcılarda bu katmanda çalışmaktadırlar ve e-posta, veri tabanı gibi yazılımların gereksinimi bu katman aracılığı ile sağlanmaktadır.

Şadi Evren Şeker’in “İnternet Nasıl Çalışır?” adlı video serisinden yola çıkarak, kendisi ile birlikte bir e-kitap yayınladıktan sonra, Kodlayarak Hayat üzerinde de herkesin videoların özetine ve kaynaklarına kolaylıkla ulaşabileceği bir eğitim serisi oluşturmak istedim. Serideki tüm yazıları bu kategori altından bulabileceğiniz gibi; her bölümde, bölümün konusuna ilişkin video’ya da erişmeniz mümkün.

Önceki yazı: Ağ Standartları

Sonraki yazı: TCP/IP (Transport Control Protocol/Internet Protocol) Modeli

Etiketlerağ standartları ip katman osi tcp

OSI (Open System Interconnect) Modeli ve Katmanları

Yazı İçeriği

OSI (Open System Interconnect)