Yazı İçeriği
Cihazların internete ağına katılmaları ve diğer cihazlar ile iletişim kurabilmeleri için IP adresine ihtiyaçları vardır. IPv4 yapısında IP adreslerinin sayısının kısıtlı olmasından kaynaklı olarak, Superonline, TTNET vb. gibi internet sağlayıcıları, müşterilerine bu işlevi gerçekleştirebilmek için bir yerel IP adresi sunmaktadırlar. Aynı ağa bağlı birden fazla cihazın, aynı yerel IP adresini kullanarak internete erişebilmesi NAT (Network Addresses Translation – Ağ Adresi Çevirisi) ile sağlanmaktadır. Böylece aynı ağa bağlı cihazların internete erişebilmeleri için farklı birer yerel IP adresi kullanmalarına ihtiyaç kalmamaktadır. Ayrıca bu kavramın PAT (Port Address Translation) olarak da karşımıza çıkabilmesi mümkündür.
Yapıda yer alan adres çeviri aygıtlarını (yönlendirici), ADSL modeliniz olarak ya da herhangi bir yerin (kurum, firma vs.) çıkış kapısı olarak düşünebilmeniz mümkündür. Bu çıkışlar, şemada görüldüğü üzere, bilgisayarlara dağılan bağlantıların port numaralarını tutarak, IP adreslerini dışarıya dağıtmaktadırlar.
Yapıda içerisinde yer alan IP adresleri her ne kadar sanal IP adresleri olsa da, onlara uygun özel IP adresi sağlayıcıları da bulunmaktadır.
Aynı şema üzerinde yer alan (internetin sol kısmında) servis sağlayıcısı, bize herhangi bir sitenin bağlantısını sağlamaktadır.
Örneğin resimden yola çıkarak, herhangi bir X bilgisayarın, A sitesine bağlanacağını düşünelim.
Bunun için X bilgisayarının bağlanmak istediği IP adresini ve portunu yönlendiriciye iletmesi gerekmektedir.
Bağlanma işlemi gerçekleşirken istenilen cevapların iletilebilmesi için, aynı zamanda web sitesinin de karşı tarafın port adresini bilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla X bilgisayarı, cevabı hangi porttan üzerinden alacak ise (örneğin Google, Firefox vb. gibi X bilgisayarının servis sağlayıcısı hangi portu kullanmakta ise) portun bilgisini A sitesine iletmektedir.
NOT: Her IP adresi portlara yani sanal veri yollarına bölünmüştür. Bu sayede aynı anda, aynı IP adresinden farklı programlarla veri alışverişi yapılabilmektedir. Örneğin aynı anda, aynı bilgisayardan 110 numaralı portu kullanarak Outlook ile e-maillerimizi indirirken, 80 numaralı portu kullanarak Internet Explorer ile web sitelerine bakabilmekteyiz.
NOT: Port numaraları 0-65535 arasında değerler alabilmektedir.
NOT: Bir web sitesinin sadece IP adresini söylemek o adrese bağlanmak için yeterli olmamaktadır. Aynı IP adresi üzerinde birden fazla hizmet sağlayıcısının portu bulunabilmektedir. Dolayısıyla bilgiler arasında kaçıncı porta bağlanmak istediğinin de belirtilmesi gerekmektedir.
İnternetten alınacak olunan bilgiler cevap olarak geri iletilirken, gönderileceği port adresi PAT üzerinde başka bir port olarak tanımlanmaktadır. Çünkü PAT üzerinde birden çok cevap bulunabilir. Böylece kendisi ayrıca bir port tanımladığında, A sitesinden gelen cevapları doğru bir şekilde X bilgisayarına teslim edebilmektedir.
NOT: Örneğin bir bilgisayar NAT üzerinden tüm portları kullanıyorsa, dolayısıyla başka bilgisayarlara vb. araçlara onun üzerinden bir yönlendirme hizmeti sağlamamaktadır. Dolayısıyla NAT daha çok küçük işler için iyi hizmet sunmaktadır.
NOT: NAT yapısında, yönlendirici için ayrı bir maliyet gerektirmektedir ancak eğer istenirse iki tane ethernet edinilerek, birinin yönlendirici olarak kullanabilmesi mümkündür.
Şadi Evren Şeker’in “İnternet Nasıl Çalışır?” adlı video serisinden yola çıkarak, kendisi ile birlikte bir e-kitap yayınladıktan sonra, Kodlayarak Hayat üzerinde de herkesin videoların özetine ve kaynaklarına kolaylıkla ulaşabileceği bir eğitim serisi oluşturmak istedim. Serideki tüm yazıları bu kategori altından bulabileceğiniz gibi; her bölümde, bölümün konusuna ilişkin video’ya da erişmeniz mümkün.
